Avis de recerca: Ont son passadas las colors?
Las colors uèi
Vivèm dins un monde blanc e gris, de segur la natura es totjorn colorada mas en vila, dins los ostals e los magasins la color es pas pus benvenguda… e los òmes aiman pas pus los vestits de color.
Dins las revistas de decoracion, se pòt veire d’ostals totes blancs e grises, las parets, la taula, las cadièras.. De còps i a un coissin blau intens o irange sul canapè mas es tot, un tablèu gris e jaune benlèu. Lo gris o lo negre es pel sòl tanben. E los ostals novèls son blancs amb de fenestras e portas negras, l’abric veitura e la clausadura del jardin tanben .
E pel vestit sufís de passar davant las veirinas per carrièras per constatar que i a de negre, marron, gris, blanc e amb d’astre de burèl. Una pichòta tòca de color amb una eissaga o un cap. Per las femnas i a qualques «tops» de color mas las bragas son blavas, grisas, negras o blancas.
Pels enfants, i a encara de colors mas de mens en mens aprèp 10 ans. E los dròlles n’en vòlon pas mai de colors. Te dison que lor agrada lo negre e es normal, es la color que veson sus lors pròches, professors e camarades. Sus tot pas sortir del reng, pas estre notat…
Es conegut que la color es importanta pel desvolopament psicomotor mas sèm pas mai expausats a las colors dins los luòcs publics ont l’uniformitat es la règla.
Autres còps ?
Dins las annadas 70, n’i aviá de color sul vestit, la veitura e dins los ostals. A l’escòla èra mirgalhat de color (aquò se pòt notar sus las fòtografias de classa). Dins l’ostal de mos parents, i aviá de colors sus las parets, doas rojas e doas blancas dins la sala de manjar, verda dins la coisina e dins ma cambre i aviá doas parets iranjas. La veitura èra bordèu o blava.
Perquè an desaparegut ?
La premièra rason es que lo mens i a de colors alentorn lo mai la color fa paur, cossi s’agençan, pas far d’error e senon vau estre visible…
Alara qu’i aguèt una epòca, la color èra una marca sociala. Los rics èran mirgalhats perque costava un molon d’argent de tintar la tela, los pigments èran cars e lo procèssus èra complicat.
Pels paures lo maurèl, marron e las colors naturalas de la fibra.
Quand los òmes comencèron de fumar, botèron sul vestit colorat lo «smoking» negre o gris per lo protegir de l’odor e benlèu tanben de la cendra. Èran a charrar economia, politic e beure de vin e de cervesas. Las femnas totjorn amb de vestits colorats èran entre elas a se divertir, jogar, beure de tè e parlar d’art e de literatura. De causas fòrça futilas.
D’un costat lo mirgalhat e la futilitat e de l’autre lo negre e lo gris e las causas seriosas… Es una de las rasons que fa que dins l’inconscient collectiu estre vestit de color es vulgar, infantil. En resumit una persona vestida de colors es pas seriosa, se pòt pas s’i fisar.
E Còcò Chanel inventèt la pichòta rauba negra, essenciala per aver tenguda… Es tanben comun de dire que lo negre es indispensable per escondre lo ventre considerat coma trop gròs.
Uèi es pas aisit de crompar de vestits de color, tot es sonque d’una color o doas s’as d’astre! La color fa paur, paur d’èstre ridicul mas tanben de pas saber las apariar, que se pòt botar amb una camisata iranja ? De roge ? O de jaune o …
E deman? Colorat o pas ?
Semblariá que las jornalistas de mòda ajan lor cofle del negre, n’i a qu’an boicotat los darrièrs desfiles ont i aviá una majoritat de negre… son elas qu’an fach lo monde monocròme de uèi e es que son elas que van ajudar a far tornar las colors??
I a d’estudis scientifics qu’an verificat que la color a un impacte sul moral del mond. Quand la paret d’un burèu es blava, lo resultat de la jornada es pas çò meteis que s’es blanca o jauna. I a de colors caudas que donan d’energia e d’autres dichas frejas.
Lo roge es lo simbòl del chef (paire Nadal es un chef?), blau e verd per la creativitat .
Semblariá que l’influença de la color es de mai en mai presa en compte per l’agençament dels espacis de trabalh, las escòlas, los espitals etc.