JWST
JWST: James Webb Satellit Telescòp
Lo 25 de Decembre 2021 lancèron dins l’espaci lo JWST, un telescòpi que van far virar fins al fons de l’Univèrs per veire au mai pròche del grand espetament (en francés le Big-Bang), de la debuta de nòstre univèrs. Los scientifics van cabussar dins lo passat, van estudiar lo lum de las primièras galaxias, cossí nasquèron las estèlas, cossí se farguèron las planetas.
Aquela boita clafida de tecnologia costèt mai qu’un bràç, es a dire mai de 8 miliards d’Euròs, e vos parli pas del bilanç carbòni de la fabricacion, del mandadís e patin-cofin. Venon de recebre las primièras imatges, imaginatz vos que son trebolas, 8 miliards per ne demorar tucle? Sai que volètz rire! Bon dison qu’aquò es normal e que se va petaçar, sèm sauvats!
E tot aquò per agachar lo passat! O sabi ben per saupre ont anam cal saber d’ont venèm, mas aquela passa l’òsca! Aqueles saberuts abestits puslèu que de fintar en rè te l’aurián poscut capvirar cap a l’avenidor!
E òc, coma aquò auriam sauput lo devenir d’aquela nèu artificiala dels JO, es que quand va se fondre i aurà un aigat grandàs? Auriam sauput quala elegida (o qual elegit) nos va menar lo pais a la quincanèla? Se los jogaires de fotbal van s’enraumassar dins l’aire climatisat dels estadis de la copa del mond au Qatar, se las lengas regionalas van poder enfin s’aprene dins d’escòlas immersivas, e ne passi de mai marridas….
E ben non vòlon estudiar l’univèrs d’un còp èra, paure mond sèm pas arribats!