Mameta_Talhièr_octobre
Talhièrs d’escritura d’octobre (Joan-Peire, Brigon, Cristina, Nadet, Florence, Catarina E.)
La Taulejada de Mamet (Joan-Peire)
A l’entorn de la taula èrem assetats. Fraires, sòrres, oncles, tantas, cosins, cosinas, nebots, nebodas. Los pequelets qu’avian pitats de qué manjar pendent l’aperitiu jogavan a despart de la taula. Las intradas acabadas l’esperàvem, la languissiam totes. Dos volontaris estavan requisicionats per l’anar quèrre. En primièr sentiam sa fragança gostosa, puèi la vesiam majestuosa pausada al mitan de la taula ont tronava remirabla pendent lo recapte. La paëlla de la mameta èra quicòm !
Lo Pol, lo conilh e l’ortalalha èran estats sagatats del jorn davant, tot sortissiá de l’ostal levat l’ «arròz» los gambasses, quand ne metiá, e lo safran. La fasiá coire tre lo matin sus de soquilhons per i apondre lo ris al darrièr moment. Aquela paëlla reiala te l’auriam totes lepada sus la clòsca d’un ronhós a nos ne far petar la panolha ! De tot biais pas question de se levar de la taula aujolenca tan que ne demorava.
I pensi encara, la taulejada de mamet pas que de bons sovenir !
Mameta (Brigon)
Ai pas conegut mas mametas. Mas soi influenciada per ma maire. De fait, la maire de mon paire estimava pas ma maire. Aimava mai sos autres enfants, sa filha, son autre filh.
Pel còp, ma maire estimava pas sa bèla-maire qu’èran a espasa e cotèl. Mas èra en adoracion davant sa maire e foguèt un immens tristum per ela quand moriguèt.
Ma maire m’a contat çò qu’aviá fait ma grand pendent la guèrra Granda. Mon grand, qu’èra fòrt instruït, partiguèt a la guèrra fòrça luenh dins nòrd o dins centre de França.
Ma grand, que sabiá pas ni escriure ni legir, aguèt la volontat d’aprene a trente dos ans sonque per escriure a son òme. Pensi qu’es una pròva d’amor de tria.
Res que per aquò, aimi ma mameta.
Mameta, (Cristina)
Una mameta (Nadet)
Marilou tot lo mond la conneissiá dins lo vilatge. Èra brodaire, tot aquò per dire que totas las joventas un jorn o l’autre li avián fach faire lor trocèl per se maridar.
Aviá una filha, e aquela un jorn li diguèt qu’anava èstre mameta. Èra lo primier còp per ela…Èra urosa. Per aquel pichon voliá far una coberta per metre sus lo brèç. Alara montèt a son ostal. De l’armari sortiguèt totas sòrtas de teissuts : units, florits, raiats, talhèt dedins de cairats qu’amassèt ensemble per faire la coberta, la doblèt amb un teissut sedós.
Quand lo pichon nasquèt, lo sonèron Julien, sus son brèç i aviá una polida cobèrta en « patchwork ».
Mas Julien grandiguèt, cambièt de lièch, e la cobèrta èra devenguda tròp pichòta , Julien la prenguèt per faire un « doudou » que passejava de pertot.
Un jorn sa maire prenguèt la cobèrta, li diguèt, aquò es una pelha te la meti a la pobèla… Vlam!
Julien prenguèt la cobèrta e tip tap s’enanèt en çò de la mameta.
« Mame, maman escampèt ma coberta a la pobèla ». Se metèt a plorar.
La grand li diguèt : « Calma te e torna deman, te farai quicòm. »
Lo lendeman la menina li aviá fach un gilet sens marga.
Èra bèl Julien….mas l’istòria es pas acabada.
Lo gilet se trobèt tròp pichon, la menina a fach una casqueta… aprèp una carbata …un boton, …
Tot aquò per dire que tot s’usa amb lo temps. Sol lo conte demòra.
Lo miralh de la bòria. (Florence)
Son arribats de la vila ièr de ser. Lors parents an logat amb d’amics l’ostalàs de Bastian. Son los primièrs arrivats. I a dos adultes, un jovenòt e doas drolletas.
Aqueste matin, los joves se despertèron amb lo solelh, impacients de descubrir lo pais. Mas los parents volián dormir mai. Lor propausèron d’anar jogar defòra. « Te cal susvelhar tas sòrres » diguèron a l’ainat qu’a quinze ans. Mas es a jogar sul telefonet. Las dròllas sortiguèron del jardin per explorar lo masatge. D’un costat, i a la gleisa, son anadas visitar ailà mas es tancada, lo cementèri los inspirèt pas. Totas aquestas tombas emai amb las flors del 1èr de novembre es polit mas la mòrt interèssa pas los joves.
Son donc anadas de l’autre costat sus la carrièra. I a una bòria pichoneta. Sembla un ostal de monaca. Voida. An ensajat de dobrir la pòrta mas es clavada, sabon pas cossí far perque i a pas de sarralha. Son curiosas, tafuran un pauc a l’entorn. A drecha, i a una fenèstra , s’apròchan prudentament. Fa negre dedins, se pòt pas veire res. Aplatan lo nas sul carrèu. Se devina solament una taula, una cadièra, e dins lo fons, l’aiguièra. Es net. I a una lusor a l’esquèrra mas se vei pas mai. Benlèu una autre fenèstra.
Es tant negre dedins que lo carrèu es un miralh. Començan a moninejar, caduna son torn fa de desgaunhadas. Es a quala farà rire l’autra. Oblidan lo temps que passa e sustot ont son. S’inventan d’istòrias. Mas subte veson entre lors rebats una siloèta qu’apròcha. Se son calhadas, benlèu las veirà pas, es tan vièlha apiejada sul baston de marcha, tot de negre vestida, lo pel blanc.
« Deu èstre centenari » chita la maurèla
« Chut ! » li respond l’autra
An lo còr que bat coma un caluc, ensajan de se far lo mai pichonas possible mas ausisson :
« Alara las parisencas volon veire las cabras ? Ailàs, las ai menadas al prat. Tornaràn aqueste ser. »
Es pus possible de far coma se i aviá digús. Se viran.
« Bonjorn madama » dison en còr.
La cara amistosa de la mameta, rufada coma una poma vièlha s’illumina d’un sorire. Sos uèlhs rison. « Sètz perdudas ? Es pas sovent que los de l’ostalàs me venon visitar. Se volètz i a dos cabrits e un ase dins lo prat darrièr la bòria »
Las doas dròllas profiechan de son dire per s’escapar, corrisson dins la direccion indicada. I a una barrièra e dins lo prat verd, un cabrit blanc e un autre ros que corrisson en sautant de pertot. L’ase gris grandàs las aculhís amb son siscle.
La vièlha es darrièr elas, marcha plan lèu per una centenari… Lor dobrís la pòrta del prat e començan a jogar amb los cabrits. L’ase, ven se far amanhagar. Jogan un momenton.
Mameta (Catarina E.)
Mameta, Mameta,
Tu que sès tant polideta,
Conta nos una istorieta
Que parle de la campaneta
Del vilatge, en naut de la torreta.
Mameta, Mameta,
Tu que sès tant polideta,
Conta nos una istorieta
Que parle de la cabreta
Que se perdèt dins la pradeta.
Mameta, Mameta,
Tu que sès tant polideta,
Conta nos una istorieta
Que parle de la carriereta
Que mena a la baumeta
Benlèu ne sortirà una fadeta.